Có rất nhiều anh em đã PM hỏi tôi về công thức cám chim chào mào nhưng quả thật thời gian này tôi rất bận bịu và không chia sẻ được công thức cám cũng như các bài viết về chào mào. Hôm nay tôi xin chia sẻ với các anh em nghệ nhân công thức cám chào mào mà sau nhiều năm chơi chim cũng như tham khảo của các bậc nghệ nhân gạo cội đi trước. Từ đó rút tỉa ra và thêm bớt các thành phần để trở thành một bài cám chuẩn và thấy vừa ý nhất.
Tôi cũng xin nói luôn rằng đây là 1 công thức cám chim chào mào đấu giàn và phục vụ thi cử, bài cám tương đối phức tạp. Bài cám này không phải là chính của tôi nghĩ ra, công thức cơ bản là của những nghệ nhân gạo cội đi trước, bản thân tôi chỉ là người thêm thắt các thành phần và cân đối lượng dinh dưỡng cũng như các chất cần thiết để cho chú chim được tốt hơn mà thôi. Thiết nghĩ hầu hết các bài cám hiện nay đều na ná giống nhau, cũng đúng thôi vì thế hệ chúng ta là kế thừa hay nói đúng hơn là thừa hưởng lại của những bậc tiến bối chứ bản thân chúng ta không phải là người sáng chế ra nên không có cái vụ gọi là bản quyền và sở hữu gì cả. Vì đã thừa hưởng lại thì làm gì có chuyện bản quyền và sở hữu này nọ đúng không các anh em nghệ nhân? Bây giờ sẻ đi vào thành phần bài cám chim chào mào mời anh em nghệ nhân đọc tiếp nhé.
1: Thành phần ngũ cốc
Đậu xanh: 1 lon
Đậu nành: 1 lon
Bắp ngô: 1 lon
Đậu ngự đỏ: 2 lon
Đậu đỏ: 2 lon
Gạo lức: 2 lon
Đậu phụng: 2 lon
2: Thành phần trái cây
Cà rốt: nữa ký
Khoai tây: nữa ký
Chuối sấy: 4 lạng
Táo: 4 quả
3: Thành phần ngọt
Phấn hoa: 2 lạng
Kỳ tử: 2 lạng
Đường trắng: 2 lạng
Mật ong: 2 muỗng canh
3: Thành phần đồ tanh
Tôm sông: 4 lạng
Trứng gà ta: 20 quả (lấy cả lòng trắng)
Trứng vịt: 5 quả (lấy cả lòng trắng)
Dầu cá: 30 viên
4: Thành phần khoáng
Riêng phần này thì bản thân trong bài cám của tôi thì không có, tôi sử dụng phấn hoa hay còn gọi là phấn ong thay cho khoáng vì theo những nghiên cứu gần đây của các nhà khoa học thì hàm lượng khoáng chất tổng hợp có trong phấn hoa là rất cao.Và đây đúng là một loại khoáng thiên nhiên nhất. Giá thành của phấn hoa tương đối cao nhưng bù lại chất lượng của nó thì không có gì phải bàn cải.
5: Cách chế biến
Thành phần ngũ cốc gồm: Đậu xanh, đậu nành, đậu ngự đỏ, đậu phụng, gạo lức, bắp ngô, đậu đỏ. Các bạn rang lên cho vừa chín tới để nguội và đem đến những chỗ xay ngủ cốc để xay cho thật nhuyễn ra và trộn thật đều lại với nhau.
Thành phần trái cây gồm: Cà rốt các bạn rửa thật sạch và hấp lên xay nhuyễn, khoai tây cũng hấp lên và xoay nhuyễn, chuối sấy cho vào máy xay sinh tố đánh cho thật nhuyễn, táo thì các bạn ép ra lấy xác còn nước đỗ đi. Sau khi xong thì trộn các nguyên liệu trên vào thật đều với nhau nhé.
Thành phần ngọt gồm: Kỳ tử, phấn hoa cũng cho vào máy xay xinh tố đánh thật nhuyễn, riêng phấn hoa thì đánh rất nhanh và nhanh mịn, kỳ tử thì các bạn chịu khó đánh lâu hơn 1 xíu, khi đi chọn mua kỳ tử thì cố gắng chọn mua những loại khô, không nên mua kỳ tử loại ướt hay có tẩm đường vào vì khi đó thì sẻ đánh rất khó min. Sau khi xong 2 loại nguyên liệu trên thì trộn đều vào nhau và cho mật ong + đường trắng vào trộn thật đều lên nhé các bạn, trộn đến khi nào mà đường trắng tan ra là ok.
Thành phần đồ tanh gồm: Tôm sông, trứng gà ta, trứng vịt dầu cá. Tôm sông thì các bạn rửa sạch và bắt lên bếp hấp cách thủy đến khi nào thấy tôm chuyển sang màu đỏ là cho xuống. Thường sẻ rất nhanh khoảng 3 – 5 phút là tôm chuyển sang màu đó. Sau đó cho tôm vào máy xay xinh tố xay thật nhuyễn. Trong quá trình xay tôm sẻ rất khó vì tôm hơi khô 1 chút nên các bạn đập trứng gà vào sẻ dễ xay hơn rất nhiều. Sau khi xay tôm xong thì trộn trứng gà + trứng vịt + tôm sông + dầu cá lại với nhau cho thật đều nhé các bạn.
6: Trộn nguyên liệu
Sau khi hoàn thành mọi nguyên liệu thì các bạn tiến hành trộn nguyên liệu gồm: Thành phần đồ tanh + thành phần ngọt + thành phần trái cây lại với nhau sẻ được một hỗn hợp sền sệt, đảo thật đều những nguyên liệu này lại với nhau và đề yên các nguyên liệu trong khoảng 15 – 20 phút đề chúng nó thấm vào với nhau. Sau đó trộn chúng nó với thành phần ngũ cốc, đến bước này các bạn cố gắng trộn chung sao cho thật đều nhé, lúc này sẻ rất khó trộn vì nó sẻ rất dẻo. Nhà bạn nào có điều kiện thì có thể cho vào máy để nó trộn được đều hơn. Sau khi đã trộn đều lại với nhau thì để trong khoảng thời gian 1 – 2h để chúng nó thấm lại với nhau.
7: Thành phẩm mẻ cám
Đối với tôi thì có sẵn máy tạo hạt cám và máy sấy tại nhà nên mọi việc rất đơn giản. Các anh em nào không có thì đem ra chỗ đùn cám chim cho họ thành phẩm giùm. Công thức cám này tôi sấy trên nồi nhôm bằng khí gas nên hạt cám màu đỏ nhìn rất đẹp, chim rất thích ăn và ăn rất nhiều. Các bạn có thể tham khảo hạt cám tôi tạo bên dưới đây.
8: Trải nghiệm bài cám
Bài cám này được tôi áp dụng trong khoảng thời gian 3 năm trở lại đây và tôi cảm thấy rất hài lòng về bài cám này. Trong bài cám không có bất kỳ thành phần nào kích chim cả. Có nhiều bạn nói rằng kỳ tử có tác dụng kích dục chim trống thì nên xem lại. Trên thế giới chưa có bất kỳ một tài liệu nào nói rằng kỳ tử có tác dụng kích dục gia cầm cả, mà cụ thể ở đây là chim chào mào. Bạn nào còn nhận định kỳ tử kích dục chim trống thì nên xem lại nhé.
Với bản thân tôi thì không có khải niệm lửa củi gì cả, vì cụm tử lửa của chào mào mà rất nhiều anh em hay sử dụng tôi thấy khá mơ hồ và không thức tế. Ai cũng nói lửa lửa nhưng chả ai hiểu + biết lửa nó là cái gì cả. Cho nên riêng đối với tôi, tôi theo phong cách nuôi chim khỏe mạnh, cứ ăn uống đầy đủ chất, cơ thể mạnh khỏe, tinh thần sảng khoái, chế độ dãi dợt hợp lý là con chim nó sẻ tự nhiên chơi. Còn chơi như thế nào đó là do bản năng của con chim đó. Cám không phải là tất cả, một con chim bước lên đỉnh vinh quang thì tố chất chiếm hết 40%, chủ chim chăm sóc hết 30%, cám chỉ 20% và 10% còn lại là may mắn trong một cuộc thi.
Trên đây là công thức cám mà tôi muốn chia sẻ đến với các anh em nghệ nhân xa gần. Công thức này không hề giấu giếm bất kỳ một điều hay một thành phần nào cả. Hầu như tất cả các bài cám đều xuất phát ở cái gốc từ các tiền bối, các lão nghệ nhân đi trước để lại, chúng ta về chế biến và thêm thắt 1 số thành phần mà thôi. Bản thân tôi luôn luôn thích chia sẻ cho nên mới có bài viết hôm nay và xin được ngã mủ nghiêng mình kính phục các bậc tiền bối, lão nghệ nhân đi trước đã để lại cho thế hệ sau 1 thú vui tao nhã đó chính là chim chào mào cùng với những bài cám bổ ích. Chúc các anh em nghệ nhân sức khỏe, ngày càng sở hữu nhiều chim hay nhé.
Thân mến!
